Herkese merhabalar. Uzun zamandır çeşitli mantıların tariflerini paylaşıyorum. Hepsi biraraya toplayıp uzunca bir yazı yazmak istiyorum 😂. Bu yazımda çoğunluğu Asya mutfağı olmak üzere birçok mantı çeşitinden bahsedeceğim.🙋🏼♀️
Rivayete göre Han Hanedanlığı'nda Zhang Zhongjing adlı geleneksel Çin tıbbı doktoru varmış. Derken bir gün halkta ateşli bir salgın hastalık başgöstermiş. Kış çok çetin geçiyormuş ve zaten yeterli giysisi, yiyeceği olmayan halkın kulakları donmaya başlamış. Doktor Zhang donmayı engellemenin yollarını aramaya başlamış. Doktor Zhang et, karabiber ve birkaç şifalı otu karıştırarak bir dolgu hazırlamış ve bu harcı hamur ile sararak kulak şekli vermiş. Mantıları suda kaynatmış. Herkese bir kase sıcak su içinde iki tane kulak şeklinde mantı vermiş. Bu şekilde salgının üstesinden gelmişler ve doktor Zhang çok ünlenmiş. Hatta Çin yılbaşısında herkes mantı pişirip bir tanesine sikke saklayıp kim yerken paralı mantıyı bulursa o şanslı olarak nitelendirilmiş😂.
Bu arada kulak aşı ve yemeğin içine para saklama oyunu demekki taa o zamanlardan Anadolu'ya adet olarak gelmiş 😄.
İnsanlar mantıya ilk başta jiaozi olarak adlandırsa da sonraları jiao’er yani yumuşak kulaklar olarak adlandırmışlar.
Mantı Pişirme Çeşitleri
🥟Kaynar suda haşlama
🥟Derin yağda kızartma
🥟Tavada kıvartıp buharlandırma
🥟 Buharda pişirme. Bir pilav karnıyarık tencesinin tabanını patates ve havuç ile kaplayıp, üzerine mantıları dizip az miktarda su ilave edip kapağı kapatılarak buharda pişirebilirsiniz.
🥟 Önce derin yağda kızartıp sonra buhar tenceresinde yarım saat kadar pişirme. Küçük küçük doğranmış kırmızı et ile kocaman mantılar bükülür, bol yağda kızartılır sonra buhar tenceresinde pişirilir. Özellikle Özbekistan da çok yaygın yöresel bir lezzet.
🥟 Fırında Pişirme. Özellikle tepsi mantısı ve Boşnak-Arnavut mantısı fırında ya da üzerine sini kapatıp köz koyularak pişirilir.
Yaygın olarak kullanılan metod olarak da buhar tenceresinde pişirebilirsiniz. Buhar tenceresi diyince herkesin aklına mantı gelse de her katmanında farklı bir yemek pişirebilirsiniz. Alt tencesinde kemik suyu veya çorba kaynarken üst katta köfte, patates ve mantıyı aynı anda ekonomik olarak pişirebilirsiniz. Hem zaman hem enerjiden tasarruf 😄.
Mantı Hamuru Çeşitleri
🥟 Yumurta, su, un ve tuzdan klasik ele yapışmayan mantı hamuru
🥟 Yumurtasız kaynar su, tuz ve undan çoğunlukla vegan mantılarda kullanılan mantı hamuru
🥟Çin, Uygur Türkleri ve Tibetliler de yaygın olarak yapılan mayalı mantı hamuru. Buharda pişiriliyor daha çok hamburgeri andırsada yumuşacık hamuru ve sulu iç harcıyla çok farklı bir lezzet.
Mantı İçi Çeşitleri
🥟 Kıyma, soğan, karabiber, tuz
🥟Ispanak, soğan, karabiber, yağ
🥟Küp küp doğranmış et ve etyağı, küp küp doğranmış patates ve havuç, karabiber, tuz
🥟 Balkabağı, soğan, karabiber, tuz, sıvıyağ
🥟 Isırgan otu, soğan, karabiber, tuz, sıvıyağ
🥟 Peynir, maydanoz
🥟 Tavuk kıyması, bol soğan, karabiber, sarımsak, soya sosu, susam yağı, zencefil rendesi(Japon tavuklu gyozası içi)
🥟 Patates, soğan, karabiber, sıvıyağ. Patatesi ister püre ister çiğ olarak kullanabilirsiniz. En son yaptıklarımdan ton balıklı mantı da çiğ olarak kullandım
🥟 Balık, soğan, karabiber, sıvıyağ, soya sosu
🥟 Mantar, soğan, karabiber,tuz, sıvıyağ
🥟 Tatlı mantılardan vişne şeker ya da çökelek şeker. Tatlı mantı mı olur demeyin vareniki tatlı dolguyla yapılıp suda haşlayarak pişiriliyor. Özellikle Ukrayna mutfağında çok meşhur.
🥟 Yeşil mercimek, soğan, karabiber. Sadece Türkiye'de gördüğüm kadarıyla tepsi mantısında iç harç olarak kullanılıyor.
🥟 Yumurta, süt, tuz, karabiber. Özellikle Türkmenistan da yumurtga börek olarak biliniyor.
🥟 Yumurta omleti, taze soğan, karabiber, tuz.
🥟 Lahana, soğan, tuz, karabiber. Kore de kimchi ile de yapılıyor.
🥟 Kırmızı et-lahana, Balkabağı-kırmızı, patates-kırmızı et, patates-balık, mantar-tavuk kombinasyonu
Mantı Nasıl Saklanır?
Üsteki fotoğrafdaki gibi bir tepsiye streç film serip dondurucuda dondurduktan sonra kilitli poşetlere doldurup muhafaza edebilirsiniz.
Dondurduğum mantılar da iç olarak sadece kıyma ve ıspanak kullanıyorum. Çiğ patates, havuç ve balkabağını hiçbir ısıl işlem uygulamadan dondurmanızı tavsiye etmem.
Bu şekilde ister büyük ister küçük tüm mantıları buzlu buzlu çıkarıp çözülmesini beklemeden direk pişirebilirsiniz. Buharda ve kaynar suda haşlama buzlu mantılar için en uygun pişirme yöntemi 😀.
🥟Türkmen, Özbek, Kırgız, Kazak mantısı ile ilgili yazım ve videom için👉🏻Tıkk
🥟Vareniki tarifim ve videom için 👉🏻Tıkk
🥟Hınkal ve Çin Mantısı tarifim ve videom için 👉🏻Tıkk
🥟Pelmeni tarifim için 👉🏻Tıkk
🥟Boşnak ve Arnavut Mantısı için 👉🏻Tıkkk
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder